Svaki deseti start-up u centralnoj i istočnoj Evropi osnuju žene, a tek svaki stoti euro investiran u start-upove 2020. odlazio je u ruke kompanija koje su pokrenule žene. To je pad s 4,1 odsto iz 2018, pokazuje izvještaj platforme European Women in VC.
„Covid-19 je pogoršao stvari za žene na rukovodećim pozicijama. Za veliku većinu žena koje treba da brinu o porodicama, djeci, starijima, i koje često pokušavaju da pomognu drugima u nevolji, Covid-19 je značio manje vremena da se usredsrede na sopstvene projekte. Žene liderke u start-upovima i VC fondovima rješavaju iste svakodnevne probleme kao i cijela ženska zajednica”, navodi Kinga Stanislavska.
Start-upovi koje su osnovale žene su prikupljali značajno manje iznose od onih koje su pokretali muškarci. Od 2016. godine, pa do danas, žene su prikupljale daleko manje po investicionom krugu. Samo dva odsto prikupljenog kapitala i četiri odsto krugova finansiranja pripalo je osnivačicama, dok je sav ostatak otišao njihovim kolegama. Dakle, ženama se daje i manje novca, ali i manje krugova, prenosi bankar.me.
Glavna prepreka boljem rodnom paritetu u tehnološkom sektoru je nedostatak žena u industriji. Izvještaj je otkrio da u ovom regionu sa 90 odsto kapitala upravljaju muški generalni partneri, a 93 procenta svih partnera u VC firmama su muškarci. Slično je i u Velikoj Britaniji, jer tamo je žena na svakoj desetoj višoj poziciji.
„Homofilija investitora” je ono što kao problem u raznolikoj zastupljenosti muškaraca i žena vidi i Evropska komisija. U pitanju je pojam skovan da ukaže na to privlačenje sličnosti, jer očigledno je da muški investitori biraju da investiraju u „muške” start-upove. Zapravo, Evropska komisija je otkrila da su višestruko veće šanse da VC fondovi sa ženskim partnerima ulažu u preduzeća koja vode žene, a više od tri puta veća je vjerovatnoća da će ulagati u preduzeća u kojima su žene na najvišim pozicijama. Međutim, žene na najvišim funkcijama ima svega tri odsto VC fondova u centralnoj i istočnoj Evropi.
Generalna direktorka Google-a za start-upove Agnješka Hnjevič Bjenjek smatra da nema dovoljno žena uključenih u donošenje odluka u VC fondovima.
„One bi pomogle VC fondovima da shvate vrijednost start-upa koje vode žene. Jasno je da u pitanju nije problem nedostatka ženskih start-upova, već je po srijedi rodna diskriminacija.”
Pomislio bi neko da su zalozi kranje ekonomski objektivni, ali kada bi se gledale samo brojke, 99 procenata investicija bi trebalo da ode u start-upove koje su osnovale žene, a ne muškarci. Razlog za to je što su kompanije koje vode žene za 96 odsto nadmašile one koje vode muškarci, u pogledu ostvarenog prihoda po euru ulaganja. Dakle, za svaki euro uložen u „ženske” start-upove dobili su više novca, pa zašto onda investitori manje ulažu u njih, to nema logike?
Da bi se investitori osvijestili, potrebne su veće brojke, potrebne su akcije koje će ići s oba nivoa. Međutim, samo novac nije dovoljan, smatra Šiva Dastdar, šefica savjetodavnog odjeljenja za finansiranje inovacija u Evropskoj investicionoj banci.
„Moramo da poboljšamo spremnost investitora i olakšamo finansiranje kompanija i fondova koje vode žene. Potrebno nam je više žena investitora, koje će biti uzor kako bi se krug okrenuo. Uspjeh hrani uspjeh.”
Očigledno ovaj izvještaj još jednom pokazuje, da 2020. žene nemaju jednaka prava na ekonomski uspjeh. Čak i kada svojim radom pokazuju da su znatno bolje od svojih kolega, u očima onih koji odlučuju- sto preduzetnica vrijedi koliko jedan preduzetnik, a to ne samo da nije pošteno, već je i pogubno po razvoj privrede i društva.
