Ljekar specijalista kojem zdravstvena ustanova plati školovanje i polaganje specijalističkog ispita dužan je da nakon položenog ispita nastavi da radi u toj ustanovi u prosjeku osam godina. Ukoliko otkaz da ranije, on mora da plati i do 50.000 eura, oftalmolozi čak 55.000, a epidemiolozi nevjerovatnih 100.000 eura, kažu iz Sindikata doktora medicine.
Oni su ukazali na primjere iz prakse, odnosno ,,zelenaške raskidne klauzule u ugovorima o specijalizaciji“, kako su ih nazvali, piše pobjeda.me.
Odlazak
Međutim, iz Kliničkog centra Crne Gore je Pobjedi rečeno da su u prethodnih pet godina tu ustanovu napustila četiri doktora prije isteka obaveznog roka koji su trebali provesti na radu po ugovoru o specijalzaciji.
To su specijalista dječije i adolescentne psihijatrije, specijalista interne medicine i uži specijalista onkologije, kao i neurolog i anesteziolog.
“Jedan ljekar izmiruje obavezu u iznosu od 21.923 eura, drugi 7.954 eura i treći 9.264 eura. Za jednog doktora čeka se odluka Vrhovnog suda s obzirom da je na nižestepene odluke izjavljena revizija, tako da će tek nakon ove odluke moći da se krene u postupak izvršenja”, kazali su iz Kliničkog centra.
Sporna odredba
Predstavnica Sindikata dr Ana Ičević za Pobjedu objašnjava da se spornom odredbom ugovora od ljekara koji po položenom specijalističkom ispitu prekine ugovor o radu zahtijeva da isplati iznos školarine, zatim plate koje je ostvario u toku specijalističkog staža kao i iznos svih zarada koje je trebalo da primi za ugovoreni period (u prosjeku osam godina).
U KCCG naglašavaju da je dužina obaveznog staža nakon specijalizacije ista kao i njeno trajanje – što znači ako je trajala četiri godine, ljekar mora da isto toliko provede u ustanovi koja ga je poslala na specijalizaciju.
Malo se ulaže
Sa druge strane, u Sindikatu doktora medicine ističu da zdravstvene ustanove ulažu u specijaliste 10 do 20 puta manje novca nego što od njih traže da im doktori nadoknade u slučaju da ljekari daju otkaz.
“Recimo, kada je u pitanju ugovor o specijalizaciji anesteziologije. Obaveza ustanova je isplata troškova školovanja i polaganja specijalističkog ispita u iznosu od 4.600 eura, dok je obaveza ljekara završetak specijalističke studije u roku, te da nakon položenog specijalističkog ispita nastavi da radi u ustanovi osam godina”, naveli su oni.
Iz KCCG su naglasili da je protiv jednog ljekara vođen sudski postupak, u kojem je isti obavezan (odluka je pravosnažna) da KCCG-u nadoknadi materijalnu štetu koju isti, shodno kasnije zaključenom ugovoru o izmirenju duga, uredno isplaćuje.
“Sa dva ljekara je zaključen sporazum o izmirenju duga po osnovu neispunjenja obaveze iz ugovora o specijalizaciji, bez vođenja sudskog postupka, koju isti takođe uredno izmiruju”, kazali su iz Kliničkog centra.
Sporna odredba
Dr Ičević kaže da se ljekar lišava prava na zaradu za već osvareni rad u toku trajanja specijalizacije.
“Specijalizacija je poseban vid stručnog usavršavanja koji podrazumijeva rad sa pacijentima na pružanju zdravstvene zaštite za vrijeme koga specijalizant ostvaruje pravo na zaradu”, kazala je dr Ičević.
Ona poručuje da ljekari žele da ne budu moderni robovi okovani ovakvim zelenaškim ugovorima već da mogu da uživaju svoja Ustavom zagarantovana prava na rad, platu, na slobodan izbor zanimanja i zapošljavanja, kao i na pravične, humane uslove rada.
“Ovakav odnos sistema kao i javnih zdravstvenih ustanova prema ljekarima u Crnoj Gori nažalost samo doprinosi tome da mladi doktori danas odbijaju da budu moderni robovi i nastavljaju karijeru i život van naših granica”, navela je dr Ičević.
Slična forma ugovora sa ljekarima, kako je kazala dr Ičević, postoji u Hrvatskoj, ali je tamo Ustavni sud presudio u korist ljekara koji je raskinuo ovakav ugovor i dao otkaz. Presudom je utvrđeno da je ovakvim klauzulama povrijeđeno ustavno pravo na zaradu.
