Ukoliko EU ubrza pregovore o članstvu sa Crnom Gorom, najnaprednijim kandidatom i odredi indikativan i ne baš dalek datum pristupanja EU, to bi moglo poslužiti kao snažan podsticaj drugim kandidatima da ostvare napredak, kao i da pomogne snaženju kredibiliteta procesa pridruživanja EU. Nova Vlada Crne Gore, formirana u jesen 2023. godine, pruža šansu da se ubrzaju potrebne reforme, navodi se u analizi “Promjenjiva dinamika na putu Zapadnog Balkana ka EU”.

Autori su Marek Dabrovski i Luka Leri Mofat, a dokument je objavljen na sajtu “bruegel.org”. 

Kako se napominje, spori tempo proširenja Evropske unije na Zapadni Balkan može se pripisati gubitku političkog apetita zemalja članica EU za daljim proširenjem tokom 2010-ih i početkom 2020-ih godina, kao i činjenici da zemlje Zapadnog Balkana nijesu uspjele da ostvare vidljiv napredak u ispunjavanju kriterijuma za pristupanje EU. 

“Nakon početka rata u Ukrajini 2022. godine, EU je dala veći politički prioritet daljem proširenju. Sa novom vladom u Crnoj Gori od kraja 2023. godine, pristupni pregovori sa ovom najnaprednijom zemljom kandidatom krenuli su dalje”, navodi se u dokumentu čiji su autori Dabrovski i Mofat. 

Kada je u pitanju pristupanje Crne Gore i Srbije, pregovori o članstvu su mogli da počnu 2012. i 2014. godine. Međutim, pregovori su tada stagnirali, upozorava se.