,,Pandemija izazvana virusom Covid 19 razarajuće je djelovala na crnogorsko društvo“, pokazuje novi izvještaj UNDP-a u Crnoj Gori pod nazivom ,,Doprinos žena ekonomiji Crne Gore i neplaćeni rad u vrijeme COVID-19 pandemije”.
,,Ovaj zdravstveno-socio-ekonomiski zemljotres je doveo do gubitka na hiljade radnih mjesta. Mnogobrojni se suočavaju sa neizvjesnom budućnošću, među kojima su žene drastično pogođene. Pandemija je samo uvećala postojeće rodne razlike. Normalan život je praktično suspendovan”, navodi se u izvještaju.
Žene čine više od 70 odsto zaposlenih u zdravstvu, obrazovanju, turizmu, trgovini, i one se nalaze na udarnim linijama pandemije Covid 19. Stečena ekonomska nezavisnost žena može postati tiha žrtva pandemije. Sa ciljem da doprinese kreiranju adekvatnih politika, UNDP je istražio uticaj pandemije Covid 19 na žensku populaciju u Crnoj Gori.
,,36 odsto žena navodi da im je smanjen ili nepostojeći pristup zdravstvenim uslugama tokom pandemije. Skoro polovina ispitanica je iskusilo smanjenje ličnih prihoda.“
Životni troškovi od početka pandemije postali su prilično opterećenje za oko 40 odsto žena u Crnoj Gori.
,,Petina kreditno zaduženih ispitanika tražilo je finansijsku pomoć prijatelja ili članova porodice.“
Istraživanje UNDP-a je pokazalo da su žene koje rade u privatnom sektoru pod mnogo većim udarom krize u odnosu na njihove koleginice iz javnog sektora.
,,Za prva četiri mjeseca, ukupan pad neto zarada žena u Crnoj Gori kumulativno je iznosio 2, 347, 660 eura. Broj nezaposlenih žena se u periodu od marta do juna 2020. povećao za 3, 560, što predstavlja 56 posto ukupnog broja novih nezaposlenih lica.“
Istraživanje UNDP-a je ukazalo da cjelokupna svakodnevna briga o porodici, djeci i o starima biva prenešena sa institucija na žene u dominantnom broju slučajeva.
,, Žene su radile 92 odsto više od muškaraca u domenu neplaćenog rada i njege u domaćinstvu za vrijeme pandemije. Samo u periodu od aprila do juna 2020., žene su ostvarile 122,3 miliona eura novčanog ekvivalenta vrijednosti neplaćenog rada i njege u domaćinstvu, dok su muškarci ostvarili 63,5 miliona eura. Na godišnjem nivou, neplaćeni ženski rad i njega u domaćinstvu iznosi 489 miliona eura ili 10posto BDP-a.“
U izvještaju se procjenjuje se da će žena rođena u Crnoj Gori najmanje 8 godina svog života provesti obavljajući neplaćeni rad.
U UNDP-u smatraju da je keiranje rodno odgovornih politika kako u vrijeme pandemije, tako i van nje, nužnost svakog savremenog sistema institucionalne podrške, a ulaganje u rodnu ravnopravnost predstavlja ključni osnov za ekonomski i socijalni prosperitet Crne Gore.
Stalna predstavnica UNDP u Crnoj Gori, Daniela Gašparikova kazala je da ,,predložene strategije ekonomskog oporavka ne smiju da se oslanjaju na slijepu pretpostavku da će mjere imati iste pozitivne ishode i za žene i za muškarce, već treba da se vode analizom njihovog uticaja.
