U petak, 5. jula, sa početkom u 21 čas na sceni Između crkava u Starom gradu u Budvi biće otvoren XXXVIII festival “Grad teatar”. U skladu sa motom, festival će “Nadpop Kojović” Vide Ognjenović, nova predstava “Grada teatra” i Gradskog pozorišta iz Podgorice, čija je radnja imaginarno smještena upravo u prostoru na kojem će biti prikazana, a koji pamti i vrijeme života i teme hronika budvanskog kanonika Antuna Kojovića.
Milena Lubarda Marojević direktorka JU Grad teatar podsjetila je da je moto ovog festivala “Mene često pohodi daleka budućnost, da znaš!”, citat iz drame “Nadpop Kojović”.
„Kreirajući program festivala upravo smo se rukovodili time koje su to vibracije koje se dešavaju ne samo trenutno u teatru nego u svijetu izvođačkih umjetnosti uopšte kao i temama koje najviše zaokupljaju autore. Pratili smo međunarodnu selekciju i umjetničku produkciju, kao i regionalnu, i zaključili da ta vizija budućnosti ne mora uopšte nužno biti apokaliptična već da smo mi ti koji je formiramo“ kazala je Lubarda – Marojević.
Ivona Čović Jaćimović direktorka Gradskog pozorišta Podgorica istakla je da je predstava “Nadpop Jovović” ostavljena ovim dvijema institucijama, da je čuvaju, njeguju i unapređuju da je što više izvode.
Rediteljka Vida Ognjenović kazala je da smatra da je festival Grad Teatar uveliko prevazišao i grad i kraj u kome je nastao te da je on sada Balkanska i Evropska kulturna činjenica.
„Moja drama nije biografska drama, ona nije život Nadpopa Kojovića koji bi sam po sebi bio sasvim običan da to nije bio čovjek ideja u pravom smislu riječi. Premaa tome ovo je drama ideja, onih ideja koje je zastupao Nadpop Kojović, doktoran čuvenog univerziteta u Loretu. Riječ je o čovjeku koji živi u 18. vijeku i koji je odabrao da živi u Budvi ali koji pomno prati dešavanja u Evropi i ne samo da prati već o njima rasuđuje“ istakla je Ognjenović.
Osim ove premijere na otvaranju samog festivala tokom njegovog trajanja biće izvedene još tri pozorišne premijere.
Svojevrsni uvod u zvanične festivalske dane (20–24. jun), ali i lajt motiv predstava koja će se igrati u više blokova tokom njegovog trajanja, jeste interaktivna forma “Nestvarni grad” koja je nastala na osnovu dokumentarnih zapisa vezanih za budvansko nasljeđe i sjećanja, a prema tekstu i u režiji Vuka Ršumovića.
“Vođena audio šetnja – tako smo deklarisali ovu predstavu. To nije u pravom smislu riječi predstava jer nema scene, scena je ceo Stari grad Budva. Nema glumaca, glumci su naši učesnici. Publika – oni su glavni junaci predstave. To je zapravo interaktivno pozorište koje zahtjeva od gledalaca da se aktivno uključe u interakciju sa stvarnošću”, Kaže Ršumović.
Pored ovih, festival nam ovog ljeta donosi još dvije premijere. Predstava “Svijet mogućnosti” u režiji Harisa Pašovića nastala je na osnovu dvogodišnjeg rada sa ljudima različite dobi i njihovim porodicama, koji se bore ne samo sa problemima smetnji u razvoju, već i sa stalnim izazovima inkluzije u društvene tokove, i donosi nam priču o ljubavi i hrabrosti koja objedinjuje Budvu, Sarajevo, Zagreb i Novi Sad.
3. avgusta u amfiteatru manastira Stanjevići premijerno će biti prikazana predstava “Iza božjih leđa” u režiji Radivoja Raše Andrića a u adaptaciji Ivane Dimić. Ovom predstavom, koja će još jednom objediniti glumce iz Narodnog pozorišta Sombor sa kolegama iz Crne Gore, “Grad Teatar” će obilježiti 160 godina od rođenja Branislava Nušića.
I ove godine u okviru festivala biće bogat muzički program. Tako će početak festivala obilježiti saradnja sa Muzičkim centrom Crne Gore kroz dva velika koncerta. 10. jula će Crnogorski simfonijski orkestar pratiti Vlatka Stefanovskog, izvodeći dobro poznate kompozicije u novim aranžmanima i pod rukovodstvom dirigenta Emina Džijana. Nakon toga, 19. jula nakon puno godina ćemo ponovo u Budvi čuti virtuoza Romana Simovića, takođe u pratnji Crnogorskog simfonijskog orkestra.
“Festival nastavlja dugogodišnju saradnju sa dirigentom Bojanom Suđićem, koji za ovogodišnje izdanje priprema program pod naslovom “Muzički vatromet” u izvođenju festivalskog hora i orkestra “Virtuozi”, te uglednih solista. U saradnji sa maestrom Suđićem, publika ovogodišnjeg festivala imaće priliku da po prvi put sluša i dvojicu velikana međunarodne muzičke scene. 31. jula festival će ugostiti violinistu, dirigenta i konktratenora Dmitrija Sinkovskog, koji će izvesti čuvena “Četiri godišnja doba” Antonia Vivaldija. Pred sami kraj festivala, 22. avgusta, na sceni Između crkava pijanista Simon Trpčevski će održati solistički concert izvodeći djela Šopena, Čajkovskog, Prokofjeva”, kazala je direktorica festivala Milena Lubarda Marojević.
Ona je istakla da i ove godine u likovnom programu nastavljaju saradnju sa Narodnim muzejom Crne Gore, najznačajnijom nacionalnom institucijom u domenu likovnog stvaralaštva.
“Vođeni ovogodišnjim sloganom festivala, koji konceptualizuje stalnu okrenutost budućnosti, planiramo da na nov način obilježimo 50 godina od smrti Petra Lubarde, jednog od najznačajnijih savremenih crnogorskih i jugoslovensih slikara. Izložba pod nazivom „Petar Lubarda – novo kadriranje“ ima za cilj istraživanja mogućnosti transponovanja umjetničkih polazišta i postulata posredstvom novih tehnologija. Ideja je da se primjenom tehnike 3-d mapiranja virtuelno predstave najvažnije faze Lubardinog stvaralaštva kroz djela iz fundusa NMCG u prostoru crkve Santa Marija in Punta”, rekla je Lubarda – Marojević.
Svetlana Ivanović glavna urednica programa kazala je, govoreći o književnom programu festivala, da on i ovoga puta prati koncepciju festivalskog slogana „Mene često pohodi daleka budućnost, da znaš!”, citata iz novog teksta Vide Ognjenović “Natpop Kojović”.
“Na samom otvaranju književnog programa bićemo u prilici da ugostimo Slobodana Šnajdera, dobitnika nagrade “Stefan M. Ljubiša” za 2021/2022. godinu, kome će članovi žirija, koji je radio u sastavu Dragana Kujović, Saša Radojčić i Velimir Visković, i uručiti nagradu, ali i ukazati na poetičke tokove ne samo Šnajderove proze, već i dramske književnosti.
Uz to, ove godine ćemo na Trgu pjesnika obilježiti jedan od najznačajnijih događaja za kulturu ovih prostora, 530 godina od objavljivanja “Oktoiha prvoglasnika” Crnojevića štamparije, jubilej koji potvrđuje neporecivo prisustvo na kulturnoj mapi ne samo Evrope, već i svijeta. O značaju civilizacijskog iskoraka štampanja prve ćirilične knjige, sredozemni i evropski kontekst ovog čina kulture, kao i zadacima na koje kao takav obavezuje generacije koje dolaze govoriće Aleksandar Jerkov.
Tokom književnog programa XXXVIII festivala “Grad teatar” predstavićemo neka od značajnih ostvarenja savremene romaneskne književnosti. Na Trgu će biti predstavljeni romani “Pakrac” Vladimira Matijevića, roman o „anatomiji posrnuća“, za koji je pisac dobio značajnu nagradu “Beogradski pobednik”, “Mali roman o blatu” Nataše Nelević, koji konciznom rečenicom i formom sumira sve tranzicione lomove i izazove prilagođavanja novom dobu, roman “Pesma o tri sveta” Vladimira Pištala, o svijetu na razmeđi mašte i istorije, gradu Perastu i njegovoj fiktivnoj najstarijoj građanki Ozani Bolici, poslednji roman Filipa Grbića “Kanon potištenog uma”, posvećen neuspješnom pokušaju iznalaženja uporišta u svijetu u vremenu „vladavine tzv. hipohondrijske paradigme“, rekla je Ivanović.
Trg će obilježiti i davalje akcenta neizostavnom prepletu književne i pozorišne umjetnosti. Tako će na Trgu biti održano predavanje “Šekspir u Budvi – između globalnog i lokalnog” Petre Bjelice, uz osvrt na mogućnosti novih scenskih uprizorenja u vezi sa prvim gostovanjem Međunarodnog Šekspir festivala iz Jorka na ovogodišnjem festivalu.
