Savjet za regionalnu saradnju (RCC) organizovao je sastanak ministara vanjskih poslova Procesa saradnje u Jugoistočnoj Evropi (SEECP) u saradnji sa Albanijom kao predsjedavajućom SEECP-a juče u Njujorku na marginama 79. godišnje Generalne skupštine Ujedinjenih nacija (UNGA).
– Sa smanjenjem broja stanovnika i povećanjem ekonomskih nejednakosti, društveno-ekonomska struktura Jugoistočne Evrope je pod sve većim opterećenjem. Naša strategija u daljem radu mora obuhvatati sveobuhvatne mjere za poboljšanje lokalnih i regionalnih ekonomskih prilika, unapređenje infrastrukture te korištenje drugih instrumenata kojim će se obezbjediti nove mogućnosti za stabilizaciju i revitalizaciju naših ekonomija – rekla je generalna sekretarka Savjeta za regionalnu saradnju Majlinda Bregu u svom uvodnom obraćanju.
Ministri vanjskih poslova su pohvalili vodeću ulogu Savjeta za regionalnu saradnju u usmjeravanju i omogućavanju regionalne saradnje i istakli važnost druge faze zajedničkog regionalnog tržišta čije odobrenje se očekuje na predstojećem samitu Berlinskog procesa narednog mjeseca.
– Savjet za regionalnu saradnju se vodi načelom da je saradnja naš najveći adut u svijetu koji se sve brže mijenja. I nakon skoro šest godina mog mandata ovo načelo je i dalje od suštinske važnosti. Naša misija u proteklih šest godina je bila jasna, a to je da se ne samo prilagodimo promjenama već i da ih predvodimo. Naše inicijative, uključujući i naš ključni doprinos Berlinskom procesu, okrenute su budućnosti i uvijek s ciljem obezbjeđivanja održivosti dublje ekonomske integracije našeg regiona i njegovog društvenog razvoja – dodala je Bregu.
Akcionim planom za zajedničko regionalno tržište, za period 2021-2024. godina, u koordinaciji Savjeta za regionalnu saradnju, ostvareni su konkretni rezultati za građane Zapadnog Balkana. Najvažniji među njima su: potpisivanje Sporazuma o smanjenju cijena usluga rominga na Zapadnom Balkanu kojim su od 1. jula 2021. godine ukinuti troškovi rominga što je dovelo do povećanja korištenja podatkovnih usluga od 500% u toku jedne godine, potpisivanje Deklaracije o romingu između Evropske unije i Zapadnog Balkana koju je 2022. potpisalo 38 telekom operatera iz regiona i EU a koja je od 1. oktobra 2023. donijela značajno smanjenje troškova rominga između regiona i Unije, što je opet dovelo do povećanja usluga rominga za 97%, otvaranje zelenih koridora, na inicijativu Savjeta za regionalnu saradnju, tokom pandemije čime je obezbjeđen nesmetan transport osnovne robe, spriječena njena nestašica i ostvarene uštede po osnovu troškova, zajedno sa partnerima iz regiona, Transportnom zajednicom i CEFTA-om zeleni koridori su prošireni unutar regiona, ali i sa Evropskom unijom, odobravanje, usvajanje, odnosno potpisivanje 17 sporazuma, odnosno deklaracija, uključujući i programe mobilnosti, radi olakšavanja kretanja građana, studenata i stručnjaka u regionu, izradom druge faze zajedničkog regionalnog tržišta utrt je put za ulazak regiona u jedinstveno tržište Evropske unije.
Tokom ovog perioda, Savjet za regionalnu saradnju je postao glavni regionalni partner u koordinaciji Zelene agende za Zapadni Balkan. U cilju promocije održivog ekonomskog rasta Jugoistočne Evrope, Savjet za regionalnu saradnju je, zajedno sa regionalnim partnerima, pripremio strategiju „Jugoistočna Evropa 2030.“, koju su 2021. godine prihvatili svi učenici Procesa saradnje u Jugoistočnoj Evropi.
– Iako ovaj put nije bilo lagan s obzirom na veliku političku tenziju u regionu, ipak je uvijek bio isplativ. Pomenuti sistemski rezultati odražavaju se i u kontinuiranoj ogromnoj podršci građana Zapadnog Balkana regionalnoj saradnji. Prema našem najnovijem Balkan barometru, podrška regionalnoj saradnji iznosi 82%. Zajedno sa našim regionalnim i evropskim partnerima, finaliziramo dokument druge faze zajedničkog regionalnog tržišta za odobrenje 14. oktobra na samitu Berlinskog procesa – zaključila je Bregu i podstakla učesnike Procesa saradnje u Jugoistočnoj Evropi, da se dodatno angažuju na sprovođenju regionalnih strategija, kao što su strategija „Jugoistočna Evropa 2030.“ koju koordinira Savjet za regionalnu saradnju, Zelena agenda za Zapadni Balkan i zajedničko regionalno tržište.
Podsjetila je da se ovim strategijama usmjerava održivi razvoj regiona i istovremeno se podstiče regionalna saradnja i unapređuje ekonomski rast, socijalna uključenost i održivost okoline.
Prije ministarskog sastanka SEECP-a, generalna sekretarka Bregu sastala se sa zamjenikom pomoćnika američkog državnog sekretara za Zapadni BalkanAleksanderom Kasanofoms kojim je razgovarala o značaju euro-atlantske i evropske integracije regiona. Zamjenik pomoćnika sekretara ponovio je podršku regionalnoj saradnji na Zapadnom Balkanu i daljem radu na regionalnim programima i pri tome pohvalio uspjehe regiona koje je predvodio Savjet za regionalnu saradnju tokom tekućeg mandata generalne sekretarke ove organizacije.
Uspostavljen prije skoro tri decenije, Proces saradnje u Jugoistočnoj Evropi (SEECP) se ističe kao istinska i autentična platforma za politički dijalog, kojom se promoviraju dobrosusjedski odnosi i podstiče zajednički rad, sve u svrhu usmjeravanja integracije regiona u evropske i evro-atlantske strukture.
