U moru utisaka, pod kojima često svakodnevno bivam impresionirana, relativno skoro se oteo taj o komentarisanju ženske (ne)solidarnosti. Komentari su, naravno, bili upućeni od strane pripadnika/ca oba pola, sa interesantnim zapažanjem da nije bilo neke velike razlike u stavovima.
Čovjek je društveno biće, i ma koliko nas vrijeme u kojem živimo tjera da se otuđujemo i osamostaljujemo u smislu da naši postupci sve manje zavise od postupaka drugih ljudi, ipak smo, po sociološkoj predodređenosti, upućeni jedni na druge. U tom kontekstu je važna i naša samosatisfakcija, odnosno osjećaj ličnog zadovoljstva usled potvrde drugih ljudi da smo u nečemu dobri ili uspješni. U tim međusobnim odnosima se nekad slažemo, nekad svađamo, sukobljavamo stavove i mišljenja, podržavamo ili osporavamo jedni druge i sl….Važnost tih odnosa je od značaja za ovu temu iz više aspekata, a najvažniji je vjerovatno onaj kada je u pitanju ženska tačka gledišta. Koliko su žene, u vremenu „kreativne industrije“, iskrivljeno interpretirane emancipacije, i uslijed svega toga, preteške životne uloge koju nameće društvo, međusobno solidarne?
Kao i za sve druge aspekte rodne ravnopravnosti, i ovdje je od velikog značaja to što dolazi do suštinskog poremećaja, u smislu onoga što solidarnost među ženama zapravo podrazumijeva, i onoga kako se ona u stvarnosti predstavlja i interpretira. Ono što bi bio preduslov za žensku, kao i bilo koju drugu solidarnost ili osjećaj empatije, jeste odsustvo bilo kakve vrste sujete kod čovjeka, muškarca ili žene. Ono što ovu negativnu karakternu osobinu kod svakog ljudskog bića izaziva, vezano je uglavnom za materijalne, statusne i ostale simbole našeg vremena. U tom smislu, ženama je utoliko teže jer su, da bi bile u skladu sa svim onim što se od njih u današnjici očekuje, prinuđene na mnoge „neprirodne“ poteze, kao npr., da rade mnogo više nego što realno mogu, da izgledaju mnogo mlađe nego što realno jesu, da budu mnogo nasmejanije nego što to u suštini i osjećaju, kao i da glas spuštaju mnogo niže nego što bi trebalo…Sve ove stvari jako utiču na povećanje ženske sujete, često je i nemoguće nemati je, jer su stvari u društvenom kontekstu prosto postavljene tako, da žene svakodnevno tjeraju na konstantno takmičenje. Ovdje su u pitanju banalne stvari, od načina na koji se izgleda, brenda koji se „nosi“, bolje žurke za dijetetov rođendan, boljeg uspjeha tog istog dijeteta u školi, i sl…Činjenica je da se muški dio populacije mnogo manje „opterećuje ovim stvarima“, što samim tim dovodi do smanjene sujete i povećanja međusobne solidarnosti. Iz tog razloga je „tapšanje po ramenu“, kao znak solidarnosti i podrške, nešto što je žargonski klasifikovano kao „tipično muško ponašanje“.
Odsustvo sujete, ili barem smanjivanje iste zaista doprinosi međusobnom pomaganju, empatiji, podršci, kao i osjećaju za druge osobe. Ono ne mora nužno da podrazumijeva nemanje želje za konkurencijom ili takmičenjem, ali kao preduslov mora da ima prepoznavanje i uvažavanje različitosti, odnosno lične posebnosti. Želja neke osobe da sebe eksponira na društvenim mrežama, ne mora nužno da bude pretpostavljena takmičenjem sa nekim drugim osobama koje to isto rade, već izraz lične kreativnosti ili estetike. Momenat prepoznavanja sopstvenog bića kao jedinstvenog, kao i drugih ljudi, ali na neki drugi način, kao i da zajedničko djelovanje, pa i takmičenje, treba shvatiti kao međusobno upotpunjavanje, zapravo predstavlja momenat sazrijevanja, u smislu mogućnosti osjećanja solidarnosti i empatije.
